ZESPÓŁ WYPALENIA ZAWODOWEGO U NAUCZYCIELI – WYBRANE PROBLEMY
DOI:
https://doi.org/10.24919/2308-4634.2018.155435Ключові слова:
stres, zespół, wypalenie zawodowe, pedagogАнотація
Syndrom wypalenia zawodowego w zawodzie nauczyciela nie jest zjawiskiem nowym. W ostatnich latach pojawiło się szereg publikacji, które nie tylko wyjaśniają to zjawisko, ale wskazują wyraźnie, że występuje ono w populacji polskich nauczycieli. Jest to stan niepokojący, bowiem syndrom ten ma negatywny wpływ nie tylko na osobę nauczyciela, ale także na osoby, z którymi styka się on w pracy zawodowej.
Pogłębiona analiza problemu wypalenia zawodowego, odkrywanie mechanizmów jego powstawania, pomoże znaleźć skuteczne środki przeciwdziałania temu zjawisku i stanie się istotnym czynnikiem zmiany sytuacji zawodowej każdego pracownika, szczególnie zaś nauczycieli.
Посилання
Anczewska, M., Świtaj, P. Roszczyńska J., (2005). Wypalenie zawodowe, Postępy Psychiatrii i Neurologii [Advances in Psychiatry and Neurology]. [in Polish].
Bańka, A., Strelau, J. (red.), (2000). Psychologia pracy [Psychology of work]. Psychologia. Podręcznik akademicki Gdańsk. [in Polish].
Bilska, E. (2004). Jak feniks z popiołu: czyli syndrom wypalenia zawodowego [Like a phoenix from ash: a burnout syndrome]. „Niebieska linia”, 2. [in Polish].
Burish, M. (2000). W poszukiwaniu teorii – przemyślenia na temat natury i etiologii wypalenia [In search of theory – thoughts on the nature and etiology of burnout]. Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, Warszawa. [in Polish].
Kretschmann, R. (2003). Stres w zawodzie nauczyciela [Stress in the teaching profession], Gdańsk. [in Polish].
Litzke, S. M., Schuh, H. (2007). Stres, mobbing i wypalenie zawodowe [Stress, mobbing and burnout]. Gdańsk. [in Polish].
Mastalski, J. (2005). Szkolne interakcje zaburzające skuteczne wychowanie [School interactions disrupting effective upbringing]. Kraków. [in Polish].
Maslach, C. (2000). Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej [Burnout – in a multi-dimensional perspective]. Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, Warszawa. [in Polish].
Pasikowski, T. (2000). Polska adaptacja kwestionariusza Maslach Burnout Inwentory, [Polish adaptation of the Maslach Burnout Inventory questionnaire]. Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, Warszawa. [in Polish].
Pines, A. (2010). Wypalenie – w perspektywie egzystencjalnej [Burning – in the existential perspective]. Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Warszawa. [in Polish].
Przybyła, H. (1998). Psychologiczne koszty zespołu wypalenia zawodowego wśród nauczycieli a kierunki pomocy psychologicznej [Psychological costs of the burnout syndrome among teachers and directions of psychological help]. Rongińska T., Gaida W., Schaarschmidt U. (red.), Zdrowie psychiczne w zawodzie nauczycielskim, Zielona Góra – Potsdam. [in Polish].
Pyżalski, J. (2008). Obciążenia psychospołeczne w miejscu pracy pedagoga związane z niewłaściwymi zachowaniami uczniów [Psychosocial workload at the pedagogue’s workplace related to inappropriate student behavior]. „Medycyna Pracy”, 4. [in Polish].
Schwartz, M. & Will, G. (1953). Low morale and mutual withdrawal on a mental hospital ward, „Psychiatry” 16/1953. [in English].
Schaufeli, W. & Enzamann, D. (1998). The burnout compagnion to study and practice: A Critical Analysis, Taylor & Francis, London. [in English].
Sekułowicz, M. (2005). Nauczyciele szkolnictwa specjalnego wobec zagrożenia wypaleniem zawodowym [Teachers of special education in the face of the threat of burnout]. Analiza przypadków, Wrocław. [in Polish].
Senejko, A. (2003). Podmiotowe czynniki wypalenia zawodowego [The subjective factors of burnout]. Witkowski S. A. (red.), Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, Wrocław. [in Polish].
Sęk, H.(1996). Szkoła a wypalenie zawodowe [School and burnout], Poznań. [in Polish].
Sęk, H. (2014). Wypalenie zawodowe u nauczycieli [Professional burnout in teachers]. Brzeziński J., Witkowski L. (red.), Edukacja wobec zmiany społecznej, Poznań – Toruń. [in Polish].
Szonert Rzepecka D. (2013). Wypalenie zawodowe [Occupational burnout]. Skłodowski H. (red.), Człowiek w kryzysie – psychospołeczne aspekty kryzysu, Łódź. [in Polish].
Śliwerski, B. (1993). Wypalenie zawodowe nauczycieli [Professional teachers’ burnout]. Kropiwnicki J. (red.), Szkoła a wypalenie zawodowe, Jelenia Góra. [in Polish].
Travers, Ch. J. & Cooper, C. L., Mental health, job satisfaction and occupational stress among UK teachers, Work Stress. [in English].
Tucholska, S. (2009). Wypalenie zawodowe u nauczycieli [Professional burnout in teachers]. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań, Lublin. [in Polish].
Wachowiak, J. (2011). Dysfunkcyjne zachowania pracowników [Dysfunctional employee behavior], Warszawa. [in Polish].
Wojciechowska, J. (1990). Syndrom wypalenia zawodowego [Burnout syndrome]. „Nowiny Psychologiczne”, 5–6. [in Polish].
Woźniak-Krakowian, A. (2013). Syndrom wypalenia zawodowego nauczycieli [Burnout syndrome of teachers]. „Pedagogika”, 22. [in Polish].
Zając, D. (2011). Etyka zawodowa nauczycieli [Teachers’ professional ethics]. Wybrane zagadnienia, Bydgoszcz. [in Polish].
##submission.downloads##
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2019 Молодь і ринок
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Імена та електронні адреси, які вказуються користувачами сайту цього журналу, будуть використовуватись виключно для виконання внутрішніх технічних завдань цього журналу; вони не будуть поширюватись та передаватись стороннім особам.
